Khi bị gãy xương, người bệnh cần tuân thủ đúng phác đồ điều trị mà bác sĩ đã đề ra. Ngoài ra còn cần phải thực hiện chế độ ăn khoa học và đầy đủ dinh dưỡng. Vậy đâu là thực phẩm tốt cho việc phục hồi xương? Hãy theo dõi bài viết sau để hiểu người bị gãy xương nên ăn gì và kiêng gì để mau lành.
Các biến chứng nếu không điều trị gãy xương đúng cách?
Nếu không điều trị đúng cách khi bị gãy xương, người bệnh sẽ gặp phải nhiều biến chứng nguy hiểm đến tính mạng. Dưới đây là một số biến chứng thường gặp:
Mất máu và đau đớn
Theo các chuyên gia, tổn thương do bị vỡ xương chậu sẽ gây mất khoảng 1,5 lít máu, xương đùi mất khoảng 1 lít máu… Nếu không được phát hiện sớm, chẩn đoán, truyền máu và cố định xương kịp thời, người bệnh sẽ bị giảm tuần hoàn và dễ tử vong.
Tắc mạch máu do mỡ
Khi gãy xương, đặc biệt là xương dài và gãy nhiều xương, mỡ từ tủy xương chảy ra làm tăng áp lực mạch máu, ngấm trở lại vào máu. Người bệnh có biểu hiện lơ mơ, vật vã, hôn mê, khó thở, thở nhanh và nông… Điều này dẫn tới bị rối loạn đông máu. Nếu không phát hiện kịp thời, biến chứng này sẽ gây tử vong.
Chèn ép khoang
Hệ thống khoang ở chân tay chứa các cơ quan như cơ, mạch máu, dây thần kinh… Khi bị gãy xương, chúng sẽ bị tổn thương. Lượng máu chảy ra nhiều làm tăng áp lực của mạch máu và chèn ép vào khoang. Trong trường hợp này, người bệnh có biểu hiện tay hoặc chân bị gãy sưng to. Sau đó căng đau liên tục và không tác dụng với thuốc giảm đau. Mạch ngoại vi đập nhẹ, sau đó sẽ không bắt được mạch, có cảm giác tê buốt tay chân, vận động khó khăn. Nếu không chẩn đoán kịp thời, bệnh nhân sẽ bị hoại tử các chi.
Bên cạnh đó, bệnh nhân thậm chí bị tổn thương các cơ quan nội tạng khiến họ gặp nhiều khả năng nguy hiểm đến tính mạng. Một số biến chứng nghiêm trọng khác như: Viêm xương, gãy xương hở, tổn thương mạch máu, thần kinh… Chính vì vậy, người bệnh cần ý thức được mình cần làm gì và ăn uống theo chế độ nào để phục hồi xương nhanh nhất.
Bị gãy xương nên ăn gì?
Xung quanh ta có rất nhiều thực phẩm giàu canxi, protein, các loại vitamin D, K… tốt cho sức khỏe. Ngày nay người bệnh quá phụ thuộc và lạm dụng các loại thuốc tây, kháng sinh làm ảnh hưởng xấu đến cơ thể. Người bệnh nên tận dụng nguồn thực phẩm sẵn có để khiến cho quá trình phục hồi xương trở nên nhanh chóng hơn. Một số thực phẩm mà người bị gãy xương nên bổ sung để giúp xương hồi phục nhanh chóng bao gồm:
Thực phẩm giàu canxi
Người bệnh nên bổ sung thực phẩm giàu canxi hằng ngày để giúp xương chắc khỏe và tăng cường sức đề kháng. Nếu thiếu canxi, cơ thể sẽ gặp một số vấn đề như đau nhức, loãng xương… Vì vậy, khi bị gãy xương, người bệnh nên cung cấp đủ lượng canxi để xương nhanh chóng được liền vết gãy.
Có nhiều loại thực phẩm chứa lượng canxi lớn phổ biến như cá hồi, sữa tươi, phô mai, sữa chua, sữa hạnh nhân. Bên cạnh đó còn có bắp cải, bông cải xanh, rong biển, các loại hạt và đậu… Đây là nhóm thực phẩm dinh dưỡng thích hợp cho người đang điều trị gãy xương.
Thực phẩm chứa nhiều Protein
Theo nhiều báo cáo cho rằng, 50% thành phần xương được tạo thành từ protein. Khi cơ thể không được cung cấp đủ lượng protein sẽ làm giảm khả năng hấp thụ canxi. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình phân hủy và hình thành tế bào xương. Các loại thực phẩm bổ xương khớp giàu protein bao gồm thịt nạc, đậu phụ, yến mạch, cá hồi…
Bên cạnh đó, việc duy trì đủ lượng protein không chỉ giúp nâng cao sức khỏe hệ xương mà còn hỗ trợ làm giảm viêm khớp. Theo khuyến cáo, để cải thiện sức khỏe, người bị gãy xương nên bổ sung một số thực phẩm giàu protein. Người bệnh có thể tham khảo các loại thực phẩm như quả hạnh, các loại cá béo, cá hồi, sữa và yến mạch, đậu phụ… Tuy nhiên cần lưu ý là bệnh nhân nên ăn vừa đủ, không nên quá lạm dụng. Khi tiêu thụ quá nhiều protein cũng làm xương khớp cản trở hấp thu canxi.
Vitamin D
Vitamin D có ảnh hưởng trực tiếp đến việc hấp thụ canxi trong cơ thể con người. Nếu kéo dài tình trạng thiếu hụt loại vitamin này sẽ ảnh hưởng đến quá trình cấu tạo xương. Bên cạnh đó, vitamin D còn giúp ngăn ngừa gãy xương và giòn xương.
Ngoài việc tiếp nhận từ ánh nắng mặt trời buổi sớm, người bệnh cần bổ sung thêm thực phẩm giàu vitamin D vào thực đơn hàng ngày. Ví dụ như cá béo, cá mòi, cá thu, cá ngừ, cá hồi hay lòng đỏ trứng, gan bò, ngũ cốc dầu cá. Ngoài ra, các loại trái cây như quả đào, bưởi, cam, đu đủ… cũng cung cấp lượng vitamin D tốt cho xương khớp.
Vitamin C
Vitamin C có tác dụng rất lớn trong việc sản sinh collagen, đó cũng là một loại protein góp phần xây dựng cấu trúc xương thật vững chắc. Đối với người bị gãy xương, collagen giúp hỗ trợ các mô liên kết với sụn. Sau đó hình thành nên các tế bào xương mới và hỗ trợ giúp lành xương nhanh chóng.
Một số nguồn thực phẩm giàu vitamin C như cam, ớt, dâu tây, kiwi, cà chua, bông cải xanh… Chẳng hạn như khi ăn một quả bưởi vào bữa sáng, nó sẽ giúp bạn tỉnh táo hơn. Trái cây có múi chứa rất nhiều vitamin C, được chứng minh là giúp ngăn ngừa loãng xương. Một quả bưởi màu hồng hoặc đỏ có khoảng 91 miligam vitamin C sử dụng cho cả ngày dài.
Vitamin K
Vitamin K tham gia vào quá trình sản xuất Osteocalcin – một loại protein tham gia vào quá trình hình thành xương. Nó cho phép Osteocalcin liên kết với các chất khác để duy trì xương chắc khỏe hơn.
Bên cạnh đó, nhiều nhà khoa học cũng đã chứng minh Vitamin K có khả năng làm tăng khoáng chất trong xương. Loại vitamin này giúp giảm tỷ lệ gãy xương đáng kể nhất, giải đáp thắc mắc cho việc bị gãy xương nên ăn gì để nhanh hồi phục. Thành phần dinh dưỡng này thường được tìm thấy trong các loại thực phẩm như là cải bó xôi, măng tây, dầu oliu, cà rốt…
Vitamin B6 và vitamin B12
Nhắc đến các thực phẩm giúp lành xương nhanh hơn ta không thể bỏ qua vitamin B6 và vitamin B12. Vitamin B6 có nhiều trong chuối, ngũ cốc, súp lơ, cải bắp, thịt bò nạc, gia cầm… Chúng chuyển hóa tryptophan thành niacin, chuyển hóa chất béo và carbohydrate và giúp xương phục hồi nhanh hơn.
Vitamin B12 có nhiều trong các loại hạt, trứng, các loại hạt, sữa hạnh nhân, dầu thực vật… Loại chất này hỗ trợ hình thành khung xương chắc khỏe để khắc phục các chấn thương về xương khớp.
Thực phẩm nhiều kẽm
Đối với người bệnh gặp chấn thương xương, bị gãy xương nên ăn gì mau lành là một thắc mắc phổ biến. Người bệnh còn cần tận dụng tối đa nguồn thực phẩm có hàm lượng dinh dưỡng cao giúp tăng cường sức đề kháng cho cơ thể. Trong đó, điển hình là những thực phẩm nhiều kẽm.
Kẽm là khoáng chất rất cần thiết trong quá trình hình thành và phát triển xương của cơ thể. Nó giúp ngăn chặn sự hoạt động quá mức của tế bào hủy xương. Vị vậy, người bệnh nên bổ sung kẽm thường xuyên để giúp bảo vệ xương luôn chắc khỏe và hạn chế nguy cơ loãng xương.
Kẽm hỗ trợ và giúp đỡ cho vitamin D hoạt động hiệu quả hơn bình thường, giúp canxi hấp thụ dễ dàng hơn vào cơ thể con người. Từ đó, những tổn thương về xương sẽ được phục hồi. Có nhiều loại thực phẩm giàu kẽm phổ biến người bệnh nên bổ sung giúp quá trình hồi phục diễn ra nhanh chóng hơn. Điển hình như hải sản, cá biển, trứng, khoai tây, cà rốt, bột thô, các loại hạt, hạt bí tiểu mạch, lạc, đào, bánh mì…
Thực phẩm giàu Magie
Magie có tác động gián tiếp thúc đẩy quá trình hấp thụ canxi vào xương khớp của cơ thể thông qua việc cơ thể tạo nên những khoáng chất. Điển hình là vitamin D3. Để bảo vệ và duy trì độ chắc khỏe và dẻo dai của xương thì người bệnh cần bổ sung Magie vào thực đơn hàng ngày. Nhiều loại thực phẩm chứa magie như bơ, các loại hạt, ngũ cốc nguyên hạt, socola đen…
Khi bị gãy xương, bệnh nhân cần phải tăng cường ăn những thực phẩm giàu magie như thịt, kê, sữa, đậu tương, bơ, cá thu… Rau xanh cũng là loại thực phẩm giàu Magie mà người bệnh không nên bỏ qua. Đó là những thực phẩm mang lại những lợi ích tốt nhất trong quá trình hồi phục xương khớp.
Cần kiêng ăn gì khi bị gãy xương?
Bên cạnh việc quan tâm bị gãy xương nên ăn gì, người bệnh cũng cần phải chú ý các thực phẩm nên tránh. Nếu ăn những thực phẩm này sẽ khiến quá trình lành xương của người bệnh diễn ra lâu hơn và để lại những biến chứng xấu. Điển hình như:
- Hạn chế ăn đồ ăn nhiều dầu mỡ, ảnh hưởng xấu đến quá trình tái tạo và hồi phục xương khớp.
- Không được sử dụng đồ uống có cồn. Nguyên nhân là do chúng có thể làm rối loạn hoạt động tế bào xương, dẫn đến làm chậm quá trình lành xương.
- Những thực phẩm nhiều muối sẽ làm cho quá trình đào thải canxi trong nước tiểu tăng nhanh, khiến xương yếu đi. Nhất là đối với phụ nữ trong thời kỳ mãn kinh, những thực phẩm nhiều muối khiến xương khớp trở nên đau nhức, vận động không thuận lợi.
- Khi người bệnh sử dụng nhiều caffeine sẽ ngăn trở khả năng hấp thu canxi ở ruột, điều đó sẽ gây rối loạn tuần hoàn máu.
Lời kết
Trên đây là danh sách những thực phẩm người bệnh cần bổ sung và nên tránh khi bị gãy xương. Các loại thực phẩm trong bài viết trên sẽ hỗ trợ rất tốt trong việc hồi phục xương khớp. Bài viết cũng giải thích rõ những thắc mắc của người bệnh về vấn đề: “Bị gãy xương nên ăn gì để nhanh hồi phục?”. Hy vọng bài viết đã mang đến cho độc giả những kiến thức bổ ích, áp dụng được trong đời sống thực tế. Hãy theo dõi web để cập nhật thêm về các bài viết liên quan đến bệnh lý và sức khỏe nhé!
