Đau gót chân là một loại bệnh lý phổ biến ở người trưởng thành. Bệnh gây đau đớn và ảnh hưởng trực tiếp tới chức năng vận động của bệnh nhân. Nếu tình trạng đau gót chân kéo dài sẽ gây ảnh hưởng đến cuộc sống hằng ngày. Vậy đau gót chân là bệnh gì? Phương pháp phòng tránh và điều trị bệnh đau gót chân?
Đau gót chân là bệnh gì?
Đau gót chân là triệu chứng mà người bệnh trải qua cảm giác đau mỏi hay nhức nhối ở vùng gót chân. Đau gót chân thường xuất phát từ bệnh gai gót chân hoặc viêm gân gan bàn chân. Cơn đau lan rộng, ảnh hưởng đến cả bàn chân, gây khó khăn trong việc đứng và di chuyển. Ngoài ra, một số người sẽ trải qua các triệu chứng khác như tê bì, ngứa và cảm giác tê buốt ở vùng gót chân.
Dấu hiệu nhận biết bệnh đau gót chân
Bệnh nhân thường bị đau nhiều ở phần gót chân, đau buốt hoặc đau âm ỉ. Triệu chứng đau thường hay xuất hiện vào sáng sớm do bàn chân giữ ở tư thế gấp phía gan bàn chân trong cả một đêm. Việc này làm cho cân gan chân co ngắn lại. Cơn đau sẽ xuất hiện lại trong ngày khi người bệnh đi lại nhiều hay đứng quá lâu. Đau về lâu có thể xuất hiện ngay cả khi nghỉ ngơi, cơn đau trải dài gần hết lòng bàn chân.
Ngoài ra, cơn đau còn khởi phát sau động tác vận động mạnh đột ngột. Chẳng hạn như vận động viên đạp chân để lấy đà chạy. Đau tăng lên nhiều khi đi lại trên bề mặt cứng hay khiêng vác vật nặng. Triệu chứng đau nhức xảy ra ở khắp mặt dưới gót chân, đặc biệt là vị trí cách gót chân về phía trước khoảng 4cm.
Đau gót chân có nguy hiểm không?
Việc đảm nhiệm chức năng giữ thăng bằng, chống đỡ trọng lượng cơ thể khiến bàn chân luôn thiết yếu đối với cơ thể. Do vậy, bất kỳ chấn thương nào ở bàn chân, gồm cả gai gót chân hay viêm cân gan cũng đều có nguy cơ trực tiếp gây suy giảm chức năng ở bộ phận này.
Mặt khác, người bệnh nếu không được điều trị kịp thời hay chữa trị không hiệu quả sẽ:
- Gặp nhiều khó khăn trong các hoạt động hàng ngày, ảnh hưởng nghiêm trọng đến công việc và chất lượng cuộc sống.
- Dáng đi thay đổi bất thường, khiến các bộ phận khác cũng chịu trách nhiệm nâng đỡ cơ thể như khớp gối, mắt cá, thắt lưng… bị tổn thương.
Nguyên nhân dẫn đến bệnh đau gót chân
Đau gót chân là loại bệnh lý không ảnh hưởng quá nghiêm trọng đến tính mạng người bệnh nhưng sẽ gây khó khăn trong sinh hoạt. Khi phát hiện các triệu chứng ở vùng gót chân, người bệnh nên thăm khám sớm để các bác sĩ chẩn đoán kịp thời và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp. Một số cách chữa trị đau gót chân như:
Dây chằng và cơ bị căng quá mức
Dây chằng và cơ bị căng quá mức vì đi bộ, chạy nhảy trên bề mặt cứng trong thời gian dài. Việc này khiến các nhóm cơ ở vùng gan chân bị viêm hay thậm chí là bị đứt gân cơ.
Béo phì
Không chỉ có nguy cơ mắc nhiều bệnh, bị béo phì còn là nguyên nhân dẫn đến đau gót chân. Theo các nhà khoa học, béo phì gây nhiều áp lực và căng thẳng cho phần cơ bắp hơn so với trọng lượng cơ thể người bình thường. Nhiều nghiên cứu cho thấy, chỉ tăng khoảng 0,5kg trọng lượng cũng gây áp lực lên phần đầu gối, mắt cá chân và hông lên đến 3,6kg. Nếu leo cầu thang, áp lực sẽ còn tăng lên gấp khoảng 4-6 lần.
Hội chứng ống cổ chân
Dây thần kinh lớn ở phía sau bàn chân bị chèn ép gây ra tình trạng bị bỏng rát, tê từ, đau nhức gót chân tới phía dưới bàn chân và các ngón chân. Người bệnh thường hay xuất hiện các cơn đau vào ban đêm. Hội chứng ống cổ chân là một dạng rối loạn hệ thần kinh gần giống như hội chứng ống cổ tay.
Yếu tố nghề nghiệp
Những nghề phải đứng lâu như vận động viên, giáo viên, công nhân nhà máy, người lao động tay chân vất vả. Bên cạnh đó có những nghề đặc thù thường xuyên bị tác động lực lên bàn chân nhiều như diễn viên múa bale, nhảy aerobic cũng là dễ bị đau gót chân.
Gặp chấn thương khác
Các chấn thương thường gặp ở chân như bàn chân, mắt cá cũng có thể gây ra đau gót chân. Nhiều nghiên cứu cho thấy rằng nếu người bệnh thường đau ở bắp chân sẽ tạo ra áp lực cho bàn chân và làm tổn thương hơn ở vùng gót chân.
Phương pháp chẩn đoán bệnh
Nhiều người không hiểu rõ đau gót chân là bệnh gì nên không quan tâm đến việc chữa trị mà bỏ mặc nó. Tuy nhiên nếu không kiểm tra và chữa trị kịp thời, bệnh lý này sẽ gây ra nhiều phiền toái cho cuộc sống. Dưới đây là một số phương pháp giúp chẩn đoán bệnh chính xác ngoài các dấu hiệu kể ở trên.
- Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ tiến hành khám cơ bản để kiểm tra các dấu hiệu và tình hình hiện tại của bệnh.
- Chụp X-quang: Dùng để phát hiện các bất thường cấu trúc xương, chẳng hạn như gai gót chân hoặc chấn thương xương.
- Siêu âm và MRI: Được sử dụng để đánh giá mô mềm và các cấu trúc xung quanh gót chân, như màng gân đệm và gân Achille.
Phương pháp điều trị bệnh đau gót chân hiệu quả
Có nhiều phương pháp để điều trị và làm thuyên giảm các triệu chứng đau gót chân như:
Nghỉ ngơi và thay đổi hoạt động
Đôi khi, đau gót chân có thể được giảm bằng cách giảm hoạt động và nghỉ ngơi để giảm tải lực lên vùng bị đau. Chẳng hạn như việc đi giày cao gót thường xuyên cũng khiến bạn bị đau gót chân. Cho đôi chân được nghỉ ngơi, không đứng quá lâu hoặc vận động quá nhiều, xen kẽ các khoảng nghỉ và thay đổi tư thế.
Dùng thuốc giảm đau
Để giảm đau tạm thời, một số loại thuốc giảm đau không kê đơn như Acetaminophen, Ibuprofen, Aspirin, Naproxen… Khi dùng thuốc cần lưu ý tuân thủ đơn của bác sĩ, tuyệt đối không tự ý mua hay uống quá liều lượng. Việc này dẫn đến nhiều tác dụng phụ nguy hiểm cho sức khỏe.
Vật lý trị liệu
Các biện pháp vật lý trị liệu như tập luyện, xoa bóp, chườm đá lạnh cũng sẽ giúp giảm đau gót chân. Ngâm chân vào nước ấm trước khi đi ngủ giúp thư giãn cân gan chân và làm cho giấc ngủ ngon hơn. Dưới đây là một số phương pháp luyện tập vật lý trị liệu thường được sử dụng:
- Siêu âm điều trị: Có tác dụng chống viêm mạnh, từ đó giúp giảm triệu chứng đau gót chân.
- Laser trị liệu: Là liệu pháp giúp giảm đau, chống viêm và làm tăng quá trình tái tạo của các mô.
- Sóng xung kích: Giúp các mô và tế bào bị tổn thương hồi phục nhanh hơn, hiệu quả trong điều trị viêm gân can bàn chân.
Phương pháp tái tạo sinh học
Ngày nay, xu thế mới trong việc điều trị các bệnh về cơ xương khớp là collagen thủy phân trọng lượng phân tử thấp. Các bác sĩ đã chứng minh việc tiêm collagen thủy phân có hiệu quả trong quá trình điều trị. Chỉ cần tiêm một mũi tại vị trí tổn thương sẽ giúp hỗ trợ tái tạo các mô giàu collagen trong gân. Đây chính là ưu điểm nổi bật của phương pháp này. Việc cung cấp trực tiếp collagen hỗ trợ quá trình tái tạo gân sẽ giúp người bệnh hồi phục nhanh hơn.
Phẫu thuật và một số phương pháp khác
Thời gian hồi phục của bệnh sẽ kéo dài từ 1 – 12 tháng bởi gân không hề có mạch máu nuôi dưỡng trực tiếp. Vì vậy, người bệnh cần kiên trì điều trị và tránh vận động mạnh. Đối với các trường hợp nghiêm trọng hơn, bác sĩ sẽ đề xuất các phương pháp như tiêm corticosteroid, dùng đế giày chống sốc hay hỗ trợ gót chân, đặt đinh vào gót chân.
- Tiêm corticosteroid: Tiêm vào vùng quanh gân gót chân thông qua hướng dẫn của siêu âm nhằm giảm đau. Tuy nhiên, nếu sử dụng lâu dài, phương pháp này sẽ gây xơ hóa, tăng nguy cơ đứt gãy, làm teo da tại chỗ tiêm.
- Đế chỉnh hình bàn chân: Giúp khôi phục độ cong bình thường của bàn chân và giảm đau nhức gót chân.
Với các trường hợp bệnh nặng hơn, phẫu thuật sẽ được xem xét thực hiện tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ triệu chứng.
Biện pháp phòng ngừa đau gót chân hiệu quả
Sau khi hiểu rõ đau gót chân là bệnh gì và nguyên nhân gây bệnh, người bệnh cần tìm hiểu thêm về biện pháp phòng ngừa để tránh sau này. Dưới đây là một số biện pháp nên áp dụng:
- Điều chỉnh các hoạt động thể chất: Không nên hoạt động thể chất quá mức hay chuyển động đột ngột mà không có sự dẫn dắt của huấn luyện viên. Tập trung vào việc tăng dần cường độ hoạt động thể chất và sử dụng giày thể thao đúng cách giúp giảm tải lực lên gót chân.
- Chăm sóc chân đúng cách: Đảm bảo giữ cho chân và gót chân luôn sạch sẽ và khô ráo. Cần thay đổi tất thường xuyên và cắt móng chân đúng cách để tránh xảy ra chấn thương.
- Tập thể dục thường xuyên: Tập luyện các bài tập rèn tính dẻo dai của cả cơ thể xen lẫn với các bài tập giãn cơ chân. Tập thường xuyên, mỗi tuần khoảng 3 – 5 lần để cải thiện sức khỏe.
- Đi giày phù hợp: Chọn giày đế êm và đi giày đúng size chân để giảm thiểu áp lực lên gót chân. Tránh sử dụng các loại dép cao gót và giày bị chật.
- Duy trì vóc dáng ổn định: Nếu thừa cân, giảm cân sẽ giảm bớt áp lực lên gót chân và giảm triệu chứng đau. Đây là một trong những phương pháp phòng ngừa có hiệu quả tốt và không tốn kém.
- Tập trung vào tư thế khi ngồi và đứng: Tránh ngồi hay đứng quá lâu ở một tư thế không đúng hoặc gây áp lực lên gót chân.
Khi triệu chứng đau gót chân kéo dài và không giảm đi sau khi thực hiện các biện pháp phòng ngừa, hãy đến bác sĩ để được tư vấn, kiểm tra và chẩn đoán chính xác. Từ đó có được phương pháp điều trị thích hợp và hiệu quả.
Một số bài tập giúp giảm đau gót chân hiệu quả
Phần trên đã giới thiệu đau gót chân là bệnh gì cho độc giả, vậy làm thế nào để giảm đau khi mắc bệnh? Dưới đây là một số bài tập giúp giảm đau gót chân hiệu quả nếu duy trì tập thường xuyên:
Bài tập số 1:
Nghiêng người về phía trước, chống hai tay vào tường, đầu gối bên phía chân đau duỗi thẳng hoàn toàn. Bàn chân đặt trên mặt đất và đầu gối chân đối diện ở tư thế gấp. Giữ nguyên tư thế này trong khoảng 10 giây, sau đó thư giãn và đứng thẳng người lên. Thực hiện 20 lần cho mỗi bên.
Bài tập số 2:
Nghiêng người về phía trước, hai tay nắm vào một thanh ngang, giữ người ở tư thế một chân đặt trước và một chân đặt sau. Bệnh nhân ngồi xổm, lưng thẳng và giữ cho gót chân chạm đất để càng lâu càng tốt. Giữ động tác trong 10 giây, thư giãn, đứng thẳng người, thực hiện 20 lần.
Bài tập số 3:
Người bệnh ngồi, gác chân đau lên chân lành. Sử dụng tay ôm ngang qua các ngón chân của bàn chân đau, kéo về phía cẳng chân như đang thực hiện tư thế gấp bàn chân. Làm cho đến khi cảm thấy căng ở phần lòng bàn chân. Bài tập này giúp người bệnh kéo giãn từ từ cân gan bàn chân. Thực hiện động tác lặp 20 lần.
Thực hiện các bài tập trên trong khoảng 3 lần/ngày và kéo dài trong 8 tuần.
Lời kết
Trong cuộc sống hàng ngày, đôi chân đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc hỗ trợ cơ thể và tham gia vào mọi hoạt động. Bệnh đau gót chân không chỉ gây phiền toái mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn hiểu thêm về đau gót chân là bệnh gì và cách chữa trị bệnh. Hãy theo dõi web để cập nhật thêm nhiều bài viết về sức khỏe nhé!
