Để đạt kết quả hồi phục tốt, việc tuân thủ tốt chế độ luyện tập là rất quan trọng, bao gồm quá trình luyện tập trước và sau phẫu thuật. Trong giai đoạn phục hồi chức năng sau nội soi tái tạo dây chằng chéo trước, mỗi bước đi, mỗi bài tập đều đóng vai trò quan trọng trong việc khôi phục chức năng của đầu gối, cải thiện sức mạnh cơ bắp và giảm các biến chứng có thể xảy ra. Sự kiên trì tập phục hồi chức năng chính là chìa khóa giúp người bệnh trở lại cuộc sống sinh hoạt bình thường.
Luyện tập trước phẫu thuật
Mục tiêu
– Kiểm soát đau và nề
– Phục hồi biên độ vận động bình thường, cải thiện tối đa sức cơ
– Bệnh nhân sẵn sàng chuẩn bị tinh thần để phẫu thuật.
Luyện tập
*Sử dụng nạng, nẹp và tỳ nén:
Sử dụng nẹp và nạng: ngay sau khi tổn thương, cho đến khi thấy sức cơ phục hồi tốt, không nên sử dụng nẹp quá dài (3 tuần) vì có thể gây teo cơ tứ đầu.
Khuyến khích bệnh nhân tỳ nén sớm khi thấy các triệu chứng giảm nhiều, bệnh
nhân thấy dễ chịu.
*Kiếm soát đau, nề: sử dụng nẹp, nạng, thuốc giảm đau, chườm lạnh
*Phục hồi biên độ vận động khớp gối: càng nhanh càng tốt. Tập các động tác:
*Tăng sức cơ: đạp xe, bơi, chạy máy
Tập phục hồi chức năng sau phẫu thuật
Giai đoạn 1
* Mục tiêu
- Kiểm soát đau và nề
- Thay băng, săn sóc vết thương
- Luyện tập sớm
- Phục hồi và ổn định duỗi gối thụ động
- Dự phòng teo cơ tứ đầu
- Luyện tập cách đi lại
*Kiểm soát đau và nề
- Nằm kê cao chân 20-30cm
- Chườm lạnh: 20 phút/lần, 3-4 lần/ngày
- Không ngồi, đứng hoặc đi lại quá lâu.
*Tỳ nén
Có thể tỳ nén 50% lên chân mổ, bằng cách đi 2 nạng, chân mổ chạm nhẹ đầu ngón (nửa trước bàn chân) xuống nền.
*Nẹp gối
Sử dụng nẹp gối 24/24 giờ, chỉ bỏ ra khi tập gấp, duỗi hoặc khi nằm nghỉ ngơi.
*Gấp, duỗi gối
*Tập cơ tứ đầu đùi
Giai đoạn 2
* Mục tiêu
- Giữ được gối duỗi hoàn toàn
- Phục hồi sức cơ đủ để có thể bỏ được nẹp cố định gối
- Gấp gối đạt 90-100 độ
- Kiểm soát nề
*Duy trì duỗi gối hoàn toàn
- Tiếp tục tập duỗi và gấp gối như giai đoạn 1
- Tập duỗi thẳng gối khi nâng chân
- Gấp gối 90-100 độ (có thể ép gối)
*Tăng sức cơ
Lưu ý:
- Có thể bỏ nẹp nếu thấy sức cơ kiểm soát tốt (duỗi thẳng được gối khi nâng chân)
- Khi tháo nẹp bệnh nhân phải dùng nạng cho đến khi có thể tỳ nén được hoàn toàn, đi lại bình thường (hạ gót rồi đến ngón chân, không khập khiễng)
- Có thể đạp xe tại chỗ nếu gối gấp được 100 độ, thời gian tăng dần, từ 5 phút, sau đó tăng dần đến 20 phút, lúc đầu đạp xe không tải (không có sức cản) sau đó tăng sức cản dần.
Giai đoạn 3
* Mục tiêu
Phục hồi tầm vận động, gấp gối đến 125 độ ,tăng sức cơ qua luyện tập
*Tập gấp duỗi gối
*Tập sức cơ
Lưu ý: Khi tập tại phòng tập có máy hỗ trợ
– Đạp xe tại chỗ có cảm biến: tăng sức cản dần cho phù hợp, 15-20 phút/ngày
– Tập trên máy có sức cản, để gối vận động trong tầm 0-70 độ
– Tập đi bộ dưới nước, đá chân các hướng, có dây chun
Giai đoạn 4
* Mục tiêu
- Duỗi gối hoàn toàn khi đi, gấp gối 135 độ
- Tiếp tục tập sức cơ
- Chạy trên máy
*Tập các động tác thăng bằng
Trong giai đoạn này, bệnh nhân có thể tập các động tác đi bộ, đá nước trong bể bơi, đạp xe ngoài trời trên đường phẳng, chạy trên máy để độ dốc 0 độ
Giai đoạn 5: Từ tháng thứ 4 – tháng thứ 6
– Chạy nhẹ thẳng, tiến, lùi
– Chạy nhanh, Ziczac, vượt vật cản thấp
– Đeo nẹp gối hỗ trợ.
Từ tháng thứ 6: trở lại hoạt động thể thao
Quay lại chơi thể thao khi
– Sức cơ tứ đầu đùi hồi phục 80%
– Biên độ vận động khớp gối bình thường
– Không nề
– Gối vững
– Hoàn thành tốt các bài chạy
Khớp gối là khớp quan trọng của cơ thể. Sau phẫu thuật, khớp háng rất dễ bị viêm và nhiễm trùng. Bệnh nhân chỉ được tập phục hồi chức năng khi tình trạng viêm và nhiễm trùng đã hết. Tiêm Collagen thủy phân Arthrys Regain ngay sau khi hoàn thành ca phẫu thuật giúp đẩy lùi viêm nhanh chóng, giảm viêm và rút ngắn thời gian phục hồi của bệnh nhân.
Phục hồi chức năng sau mổ nội soi tái tạo dây chằng chéo trước là giai đoạn quan trọng để bệnh nhân lấy lại khả năng đi lại của cơ thể. Mỗi giai đoạn tập luyện đều đánh dấu sự tiến triển của quá trình hồi phục. Nếu có bất cứ mối lo ngại nào, bệnh nhân hãy trao đổi ngay với chuyên viên vật lý trị liệu để quá trình phục hồi hiệu quả nhất có thể.
