Nhuyễn xương là hậu quả của những khiếm khuyết trong quá trình hình thành xương trong cơ thể. Ở mức độ nhẹ, gần như chưa có biểu hiện gì của bệnh, thường bị người bệnh bỏ qua như còi xương ở trẻ em. Tuy vậy, ở mức độ nặng bệnh có nguy cơ gây ra yếu cơ, đau xương. Hãy theo dõi bài viết dưới đây để hiểu rõ bệnh nhuyễn xương là gì nhé!
Tổng quan về bệnh nhuyễn xương
Bệnh nhuyễn xương là gì là thắc mắc của nhiều người bệnh. Đây là hiện tượng mềm xương thường xảy ra do thiếu hụt vitamin D. Biểu hiện ở trẻ em là còi xương và dễ gãy xương hơn những trẻ em khỏe mạnh. Đau nhức vùng xương và yếu cơ là một trong những triệu chứng khá phổ biến của bệnh loãng xương và nhuyễn xương. Bệnh này điều trị cơ bản là bổ sung thêm vitamin D và canxi cũng như điều trị những rối loạn bất kỳ có nguy cơ xảy ra.
Người bệnh nên tránh nhầm lẫn giữa hai thuật ngữ nhuyễn xương và loãng xương. Mặc dù biểu hiện của hai thuật ngữ gần giống nhau nhưng “nhuyễn xương” là hậu quả của khiếm khuyết trong quá trình hình thành thành xương. Còn đối với “loãng xương” là bệnh phát triển do sự suy yếu của xương từ trước trong cơ thể.
Nhuyễn xương tức là mềm xương thường gây ra do thiếu hụt vitamin D
Bệnh nhuyễn xương có nguy hiểm không?
Bệnh nhuyễn xương là gì và có nguy hiểm không là câu hỏi của nhiều người, nhất là những người cao tuổi. Thực chất, người bị nhuyễn xương có nguy cơ cao dẫn đến những biến chứng nguy hiểm nếu không nhận biết và điều trị kịp thời.
Đối với trường hợp bệnh nhẹ
Trong trường hợp bị nhẹ, dấu hiệu đau và khó chịu thường gặp ở một vài nhóm xương gây khó chịu cho người bệnh. Khả năng bị gù lưng, vẹo cột sống không chỉ ảnh hưởng đến người bệnh mà còn ảnh hướng đến cả tính thẩm mỹ. Chân và xương sườn có nguy cơ bị biến dạng cao nhất.
Đối với trường hợp bệnh phức tạp
Ở những người bị cả loãng xương kết hợp với nhuyễn xương. Điều này dẫn đến các triệu chứng rất khó chịu, ảnh hưởng trực tiếp đến bệnh nhân, cũng như ảnh hưởng cả đến cuộc sống sinh hoạt và công việc hằng ngày. Ngoài ra, bị nhuyễn xương ở vùng đùi sau 6 tháng rất dễ bị tử vong hoặc có nguy cơ không thể đi lại được.
Dấu hiệu của bệnh
Các dấu hiệu của bệnh nhuyễn xương bao gồm:
- Xương dễ gãy: Đây là triệu chứng thường hay gặp nhất của bệnh nhuyễn xương.
- Suy nhược cơ: Triệu chứng này xảy ra là do có sự bất thường tại vị trí cơ bám xương. Người bệnh có nguy cơ gặp khó khăn khi đi bộ và có dáng đi lạch bạch.
- Đau nhức trong xương: nhất là ở vùng xương hông, đây cũng là một triệu chứng thường hay gặp. Cơn đau âm ỉ và dai dẳng này có khả năng lan từ hông xuống vùng thắt lưng, cẳng chân, khung chậu và thậm chí là xương sườn.
Nhiều trường hợp mới bị người bệnh sẽ không cảm thấy bất kỳ triệu chứng nào. Nếu người bệnh có mức độ canxi máu thấp còn có nguy cơ bị:
- Loạn nhịp tim.
- Tê cẳng chân và cánh tay.
- Tê buốt xung quanh miệng.
- Co giật bàn chân và bàn tay.
Xương dễ gãy là triệu chứng thường hay gặp nhất của bệnh nhuyễn xương
Nguyên nhân gây bệnh nhuyễn xương là gì?
Chứng nhuyễn xương là do những khiếm khuyết trong khi hình thành xương. Cơ thể chúng ta cần sử dụng phốt phát và canxi để giúp xương ngày càng chắc khỏe. Khi người bệnh không cung cấp đủ các khoáng chất đó cho cơ thể hoặc cơ thể không hấp thụ đúng cách có khả năng cao bị nhuyễn xương. Vậy nguyên nhân gây bệnh nhuyễn xương là gì? Một số yếu tố gây nhuyễn xương bao gồm:
Thiếu vitamin D
Ánh sáng mặt trời tạo ra vitamin D, con người hấp thụ vitamin D qua da. Do vậy, những người sống ở những khu vực thiếu ánh sáng của mặt trời hoặc ít bổ sung vitamin D trong chế độ ăn uống làm phát triển chứng bệnh nhuyễn xương. Thiếu vitamin D là câu trả lời cho câu hỏi nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến bệnh nhuyễn xương là gì.
Phẫu thuật
Thường dạ dày sẽ chuyển hóa thức ăn nhằm giải phóng các khoáng chất và vitamin D được hấp thụ trong ruột. Nếu người bệnh phẫu thuật cắt bỏ một phần hay toàn bộ dạ dày thì quá trình này bị gián đoạn dẫn đến thiếu vitamin D và canxi. Ngoài ra, phẫu thuật cắt bỏ phần ruột non cũng có nguy cơ gây ra thiếu 2 chất trên.
Rối loạn chức năng gan hoặc thận
Các cơ quan này sẽ tham gia vào việc kích hoạt vitamin ở trong cơ thể. Khi xuất hiện các vấn đề về thận hoặc gan, khả năng tạo ra vitamin D cũng sẽ bị ảnh hưởng.
Thuốc
Một vài loại thuốc được sử dụng trong điều trị co giật như phenobarbital và phenytoin. Những loại thuốc này có nguy cơ gây sự thiếu hụt vitamin D trầm trọng và là nguyên nhân gây ra bệnh nhuyễn xương.
Thiếu vitamin D là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra bệnh nhuyễn xương
Cách chẩn đoán bệnh
Vậy cách chẩn đoán bệnh nhuyễn xương là gì? Để chẩn đoán và phát hiện bệnh nhuyễn xương, bác sĩ dựa vào cả khám lâm sàng kết hợp với các xét nghiệm hỗ trợ chẩn đoán. Về lâm sàng người bệnh có những biểu hiện giảm khoáng hóa xương. Điều này phụ thuộc vào độ tuổi bắt đầu bị bệnh và mức độ nặng nhẹ của bệnh. Ở người trưởng thành, bệnh nhuyễn xương điển hình thời gian ban đầu không có triệu chứng. Một thời gian sau xuất hiện yếu cơ, đau xương và cảm thấy đau ở xương hay thậm chí gãy xương do các chấn thương nhẹ hay tự phát.
Để xác định nguyên nhân gây ra bệnh nhuyễn xương và loại bỏ các rối loạn xương như loãng xương, người bệnh cần thực hiện một vài xét nghiệm như:
- Xét nghiệm nước tiểu và máu đánh giá mức độ phospho, calci, phosphatase kiềm, 25(OH)2D3, PTH.
- Đo tỷ trọng xương nhằm đánh giá mức độ thiểu sản.
- X-quang: Hình ảnh chụp X-quang sẽ giúp bác sĩ chẩn đoán tình trạng xương chính xác hơn. Khi hình ảnh cho thấy xương giảm mật độ và tăng thấu quang thể hiện tình trạng nhuyễn xương của người bệnh.
- Sinh thiết xương: Bác sĩ dùng kim mảnh chèn qua da vào xương để thu lấy mẫu nhỏ được soi dưới kính hiển vi. Cách này cho ra kết quả rất chính xác nhưng không phải lúc nào bác sĩ cũng chỉ định thực hiện.
Các phương pháp điều trị bệnh nhuyễn xương là gì?
Nhiều người không hiểu rõ bệnh nhuyễn xương là gì nên chưa có phương pháp điều trị bệnh phù hợp. Từ đó khiến bệnh ngày càng phức tạp hơn. Dưới đây là các phương pháp điều trị bệnh nhuyễn xương thường được sử dụng:
Nhuyễn xương do thiếu vitamin D
Bệnh nhân nếu thiếu vitamin D qua thực đơn hàng ngày hãy cung cấp thêm bằng đường uống. Một số ít trường hợp sẽ phải tiêm vào tĩnh mạch ở phần cánh tay. Điều trị bệnh nhuyễn xương bằng đường uống gồm ergocalciferol 50.000 IU. Người bệnh nên uống một hoặc hai lần một tuần và duy trì trong khoảng 6 – 12 tháng. Sau thời gian này hãy tiếp tục sử dụng liều 400UI/ngày để duy trì việc điều trị. Lưu ý, người bệnh sử dụng thuốc cần tham khảo và làm theo chỉ định từ bác sĩ chuyên khoa.
Nhuyễn xương do thiếu hụt photphat
Photphat bị mất qua thận gây ra tình trạng thiếu hụt dinh dưỡng này trong quá trình hình thành xương. Bệnh nhân cần bổ sung thêm photphat thường xuyên và suốt đời. Đồng thời, do bị thiếu photphat nên vẫn nên sử dụng vitamin D để cải thiện khả năng hấp thu canxi.
Bệnh nhân cần bổ sung thêm photphat thường xuyên và suốt đời
Cách phòng ngừa bệnh
Một số phương pháp phòng ngừa bệnh nhuyễn xương hiệu quả là:
- Bổ sung nhiều thực phẩm giàu vitamin D.
- Uống thêm viên bổ sung nếu có điều kiện. Nếu trong chế độ ăn bạn không bổ sung đủ vitamin và khoáng chất hoặc bạn có vấn đề về hấp thu của hệ tiêu hóa, hãy bổ sung vitamin D và calcium nếu cần.
- Việc phơi nhiễm dưới ánh nắng không an toàn có thể làm tăng nguy cơ bị ung thư da. Chưa được sự thống nhất của các chuyên gia về mức độ, thời gian phơi nắng bao nhiêu là an toàn và đủ để giúp phòng ngừa bệnh nhuyễn xương.
Phân biệt nhuyễn xương và loãng xương
Hậu quả của bệnh loãng xương và nhuyễn xương có nguy cơ dẫn đến gãy xương thậm chí nguy hiểm đến tính mạng. Nhiều người còn lầm tưởng rằng thực chất hai căn bệnh này là một loại. Tuy nhiên, hai dạng bệnh này lại đòi hỏi phương pháp điều trị khác nhau nên cần phải phân biệt được hai bệnh là điều rất quan trọng. Bệnh nhuyễn xương có triệu chứng khác với loãng xương phân biệt như sau:
Giai đoạn đầu của căn bệnh
Hầu hết các giai đoạn đầu của hai bệnh nhuyễn xương và loãng xương khá giống nhau nên để phân biệt khá khó khăn. Thường các triệu chứng của bệnh loãng xương sẽ biểu hiện rõ ràng hơn bệnh nhuyễn xương. Tuy nhiên, nếu căn bệnh đã chuyển biến rõ rệt người bệnh càng dễ dàng phát hiện được. Các biểu hiện như đau nhức xương, các nhóm cơ dần yếu đi, cảm giác bị chèn ép ở cột sống, cột sống có xu hướng cong…
Giai đoạn đầu của hai bệnh nhuyễn xương và loãng xương khá giống nhau
Mức độ đau do bệnh gây ra
Mức độ đau do bệnh nhuyễn xương ngày càng cao tức là bệnh càng nghiêm trọng. Ngoài ra chức năng của các nhóm cơ khớp sẽ bị suy yếu, thậm chí có một vài nhóm cơ bị tê liệt. Trên hình ảnh X-quang thể hiện cột sống bị cong vẹo, ngực có hình dẹt hoặc chuông, xương chậu bị biến dạng…
Trong khi đó, bệnh loãng xương có xu hướng ngày càng trở nên giòn, dễ gãy nhưng không bị vẹo, cong. Cơn đau xương âm ỉ và liên tục, khi di chuyển cơn đau trở nên trầm trọng hơn. Người bị loãng xương cũng sẽ gặp khó khăn khi vặn hay uốn cong toàn bộ cơ thể.
Kết luận
Trên đây là các thông tin về bệnh nhuyễn xương là gì, nguyên nhân gây bệnh và phương pháp điều trị. Bạn và gia đình nên đi khám sức khỏe định kỳ 6 tháng một lần để kịp thời chữa trị bệnh. Hãy theo dõi web để cập nhật thêm nhiều thông tin về sức khỏe nhé!
