Gãy đầu dưới xương quay: Nguyên nhân, dấu hiệu và điều trị

Gãy đầu dưới xương quay là một căn bệnh phổ biến, thường xảy ra ở người lớn tuổi hoặc trẻ em khi bị ngã hoặc tai nạn. Khi bệnh nhân gặp phải chấn thương này cần đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám để tránh những biến chứng xuất hiện. Hãy theo dõi bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn về nguyên nhân và cách điều trị bệnh nhé.

Gãy đầu dưới xương quay là gì?

Gãy đầu dưới xương quay là một chấn thương thường xuyên gặp phải nhất ở xương ở tay. Đó là tình trạng đầu dưới của xương quay ở cổ tay xuất hiện các vết nứt hoặc bị gãy. Hiện tượng này xảy ra ở người già do té ngã chống bàn tay duỗi thẳng theo bản năng. Tùy theo lực tác động, người bệnh sẽ chỉ gãy xương quay hoặc gãy cả xương trụ. Xương quay gãy sẽ gây biến dạng phần cổ tay, cứng, đau tức thì và không cử động được ở cổ tay. Sau chấn thương vài giờ, tình trạng bầm tím và sưng sẽ xuất hiện rõ ràng hơn.

Phân loại gãy đầu dưới xương quay

Bác sĩ chuyên khoa sẽ dựa trên sự di chuyển khiến xương lệch, gãy đầu dưới xương quay được phân thành các loại gãy như sau:

Gãy Pouteau – Colles

Đây là một loại kiểu gãy phía trên khớp quay – tụ cốt, với di lệch phổ biến:

Xuất hiện hiện tượng di lệch ra sau, lên trên và ra ngoài ở đoạn ngoại vi.
Thường xuyên xuất hiện ở người cao tuổi nguyên nhân do thưa xương, xuất hiện người trưởng thành.

Gãy Smith

Gãy gập góc tại đầu của xương quay bị biến dạng do đầu dưới xương quay không nằm đúng tại vị trí giải phẫu. Nguyên nhân chấn thương là do ngã cổ tay và cẳng tay bị gập lại ở tư thế cố định. Đây là kiểu gãy phổ biến, đòi hỏi người bệnh phải can thiệp phẫu thuật để nắn chỉnh lại ổ gãy. Bởi gãy khó nên không có khả năng nắn chỉnh kín được.

Nguyên nhân gây bệnh

Người bệnh ngã chống tay với cổ tay duỗi quá mức là nguyên nhân thường thấy dẫn đến căn bệnh này. Hầu như bệnh xuất hiện do tai nạn trong cuộc sống sinh hoạt, giao thông và thể thao. Đối với người trẻ và khỏe mạnh, té ngã xe đạp hay tai nạn xe tạo áp lực lớn đè nặng lên đầu dưới xương quay, gây ra tình trạng gãy xương. Ngoài ra, đối với người bệnh lớn tuổi, loãng xương cũng gây ra gãy xương từ một lần ngã nhẹ.

Một vài tình huống khác bị gãy xương quay cổ tay nguyên nhân do bị đánh hay có lực lớn ảnh hưởng trực tiếp lên cổ tay và dưới cẳng tay. Tổn thương này cũng xuất hiện do tai nạn lao động. Các yếu tố làm tăng nguy cơ chấn thương bao gồm:

Loãng xương: Bệnh tình này khiến xương trở nên dễ dàng, mỏng manh, rất có khả năng gãy. Tình trạng này dẫn tới gãy cổ tay hay gãy chỉ sau một tai nạn sinh hoạt ngã nhẹ.
Tuổi tác: Chấn thương này có khả năng xuất hiện ở mọi lứa tuổi. Tuy nhiên, tình trạng này thường xuyên gặp phải ở trẻ em và người trên 50 tuổi.
Vận động viên: Vận động viên hoặc những người thường tham gia những môn thể thao có tính đối kháng, đấu tranh có khả năng gãy xương cao hơn.

Phương pháp chẩn đoán

Để xác định người bệnh có bị gãy đầu dưới xương quay hay không, bác sĩ sẽ thực hiện thăm khám các triệu chứng lâm sàng. Ví dụ như mức độ đau, tím bầm và sưng ở vùng cổ tay, biến dạng lệch trục khớp cổ tay, khả năng di chuyển, vận động của cổ tay giảm bớt… Bên cạnh đó sẽ yêu cầu thực hiện một vài loại xét nghiệm để chẩn đoán và chẩn đoán chính xác tình trạng gãy đầu dưới xương quay bao gồm:

Kiểm tra lâm sàng

Bác sĩ sẽ thăm khám triệu chứng lâm sàng để xác định rõ hơn về mức độ gãy xương ví dụ như:

Xác định vị trí gãy và mức độ đau.
Cảm thấy đau nhói ở đầu dưới xương quay khi chạm vào.
Có một vài biến dạng ở cổ tay.
Sưng phù và bầm tím tại vị trí tổn thương.
Cảm giác tê bì ở ngón tay.
Giảm khả năng vận động cổ tay.
Xuất hiện tiếng kêu ở khớp khi cử động.
Khi thực hiện các cử động gấp duỗi và sấp ngửa, dễ nhận thấy việc khó khăn trong di chuyển.
Dấu hiệu Laugier là khi mỏm trâm bị quay đầu lên cao. Một vài tình huống mỏm trâm quay ngang bằng mỏm trâm trụ.
Dấu hiệu Bayonet: Khi bệnh nhân duỗi thẳng khuỷu tay sẽ xuất hiện có biến dạng hình lưỡi lê.

Chẩn đoán hình ảnh

Bác sĩ sẽ thực hiện các phương pháp để chẩn đoán hình ảnh như sau:

Chụp X – quang

Đó là cách giúp bác sĩ xác định chính xác về tình trạng gãy. Chụp X – quang giúp định hình vị trí gãy, độ di chuyển khiến lệch của các mảnh xương hoặc đánh giá được kiểu gãy, có những xương nào bị tác động cũng như các sự biến dạng bên trong tay.

Chụp cắt lớp vi tính (chụp CT)

Đây là cách chụp cho ra hình ảnh 3D ở khu vực xương bị gãy. Chính vì điều này đã giúp bác sĩ xác định được mức độ nghiêm trọng của tình trạng gãy, và xác định các loại tổn thương khác còn nhiều rủi ro. Bác sĩ sẽ đưa các phác đồ điều trị phù hợp và hiệu quả nhất.

Chụp cộng hưởng từ (chụp MRI)

Nếu tình trạng này có ảnh hưởng tới mô mềm hoặc gãy xương hở thì bác sĩ sẽ yêu cầu thực hiện chụp MRI. Từ đó sẽ giúp bác sĩ nhận dạng và đánh giá được tình trạng tổn thương ở mức độ nào để lên kế hoạch điều trị phù hợp.

Dấu hiệu của bệnh gãy đầu dưới xương quay

Khi bị gãy đầu dưới xương quay, người bệnh sẽ có một vài dấu hiệu bao gồm:

Xuất hiện cơn đau nhức ngay lập tức.
Cảm thấy cổ tay đau nhói bên trong hoặc người bệnh thấy đau khớp cổ tay.
Cơn đau có chiều hướng tăng dần theo từng giờ.
Sưng nề vùng cổ tay và bầm tím xương xung quanh vùng chấn thương.
Các ngón tay có cảm giác tê cứng.
Có khả năng bị biến dạng tay nếu gãy đầu dưới xương quay bị di chuyển lệch đi theo hướng khác. Nếu nhìn thẳng sẽ thấy bàn tay của bệnh nhân bị vẹo ra phía sau, trục cổ tay và bàn tay thành hình lưỡi lê. Người bệnh sẽ thấy bàn tay lệch ra phía sau, cổ tay và trục cổ tay tạo thành hình dĩa khi nhìn nghiêng.

Cách điều trị bệnh

Bác sĩ thực hiện chữa trị gãy đầu dưới xương quay với mục đích chỉnh hình vùng bị gãy về như vị trí ban đầu. Cũng giống như ngăn ngừa hiện tượng di lệch cho đến khi xương lành lặn hoàn toàn. Việc chữa trị sẽ hoàn toàn phụ thuộc vào các yếu tố như vị trí gãy, mức độ gãy, mức độ hoạt động tay của người bệnh, tuổi tác… Phương pháp điều trị này thông thường được chia thành loại đó là điều trị bảo tồn và điều trị bằng phẫu thuật.

Điều trị bảo tồn

Thực hiện điều trị bảo tồn thường được yêu cầu đối với tình trạng gãy đầu dưới xương quay đơn giản, ít bị di lệch xương gãy. Trong khi đó, bác sĩ dùng cách nắn chỉnh kín nhằm đưa xương về đúng vị trí ban đầu. Sau đó, bác sĩ sẽ bó bột tròn rạch dọc hoặc nẹp bột trong thời gian 1 tuần. Tình trạng sưng nề sẽ giảm dần đi và bột lỏng hơn thì bác sĩ sẽ chuyển sang thành bột tròn kín cho người bệnh.

Hầu như thời gian bó bột sẽ là từ 4 đến 6 tuần phụ thuộc vào khả năng hồi phục của từng bệnh nhân. Bên cạnh đó, người bệnh cần tập vận động thường xuyên để phục hồi khả năng vận động của tay sau 1 thời gian bị cố định và không hoạt động sau khi được tháo bột. Tuy nhiên, dù nắn chỉnh ban đầu kết quả rất khả quan thì vẫn có một vài trường hợp xương bị di lệch lại trong bột. Nếu bệnh nhân gặp phải tình trạng này, hãy báo ngay cho bác sĩ để được tư vấn và kiểm tra kịp thời.

Phẫu thuật

Đối với tình huống gãy hở, gãy thấu khớp, kết hợp gãy xương cổ tay hoặc ảnh hưởng tiêu cực đối với các mạch máu thì bác sĩ sẽ yêu cầu thực hiện điều trị gãy bằng phẫu thuật. Khi đó, bác sĩ sẽ thực hiện việc rạch da tại vùng ngay trên nơi gãy, sau đó tách từng thành phần mềm để nhìn rõ vị trí gãy. Tiếp theo bác sĩ chỉnh nơi gãy về vị trí giải phẫu và cố định xương bằng cách xuyên kim Kirschner hoặc nẹp vít.

Biện pháp phòng ngừa

Gãy đầu dưới xương quay hầu hết ảnh hưởng do té ngã và tai nạn. Loại chấn thương này có khả năng được ngăn chặn bằng những biện pháp sau:

Cẩn thận khi di chuyển để tránh nguy cơ té ngã. Bạn nên lắp đặt tay vịn dọc cầu thang, chú ý trong mọi sinh hoạt, sử dụng thảm chống trượt…
Khi ngã tránh ở tư thế chống tay với bàn tay mở rộng quá mức.
Cẩn trọng khi tham gia giao thông.
Tập thể dục thường xuyên để phát triển sự linh hoạt và chắc khỏe cho xương, sức mạnh các cơ.
Người bệnh cần chú ý điều trị bệnh loãng xương tích cực để tăng chất lượng xương, ngăn ngừa hiện tượng yếu dễ dẫn tới gãy xương.
Nên bổ sung đủ vitamin D và canxi bằng việc thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh. Các khoáng chất này giúp tăng mật độ khoáng xương, nhờ đó phòng tránh bệnh gãy xương và loãng xương. Những thực phẩm chứa lượng nhiều dinh dưỡng như canxi và vitamin D gồm các loại rau lá xanh, nấm, cua, trứng, sữa, các loại hạt, các loại đậu, cá hồi, cá trích, trứng cá muối…

Lời kết

Bài viết trên đã mô tả những thông tin cũng như cách chẩn đoán, chữa trị bệnh gãy đầu dưới xương quay. Hy vọng những kiến thức đó sẽ giúp người đọc phòng tránh căn bệnh này. Hãy theo dõi web để cập nhật với những tình trạng sức khỏe khác.