Hội chứng xương thuyền phụ là hiện tượng đặc biệt ở bàn chân, nơi xương phụ có sự phát triển bất thường. Khi đó tạo nên sự phì đại ở phía trong gan chân của phần xương thuyền. Hãy theo dõi bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn về hội chứng này nhé!
Hội chứng xương thuyền phụ là gì?
Hội chứng này là một dị tật, hiện tượng bẩm sinh ở lòng bàn chân. Cấu trúc của xương bàn chân có thêm một mảnh sụn nằm phía trên vòm gan chân, liên tiếp với gân bám vào xương thuyền (gân chày sau). Thông thường, hội chứng này sẽ được phát hiện cho đến khi xương và sụn phát triển (giai đoạn thanh thiếu niên) hay trưởng thành.
Hội chứng xương thuyền phụ là một dị tật bẩm sinh ở lòng bàn chân
Đối tượng dễ mắc bệnh
Hội chứng xương thuyền phụ thường xuất hiện ở những đối tượng nào? Đối tượng có nguy cơ cao mắc phải hội chứng này thường có những yếu tố sau đây:
- Yếu tố di truyền: Hội chứng có nguy cơ được chuyển giao từ thế hệ này sang các thế hệ sau ở trong gia đình. Do vậy, nếu ở trong gia đình có người bị xương thuyền phụ thì nguy cơ các con trong nhà mắc phải cũng sẽ cao hơn.
- Vận động cường độ cao: Những người hay tham gia vào các hoạt động vận động mạnh như đá bóng, chạy, nhảy, bóng rổ… có nguy cơ cao mắc xương thuyền phụ hơn. Những hoạt động mạnh này thường tạo ra căng thẳng và áp lực lên bàn chân, gây ra các chấn thương đến xương thuyền phụ.
- Xương thuyền phụ phát triển bất thường: Những người bị xương thuyền phụ phát triển không đúng hay có kích thước lớn hơn so với người bình thường có nguy cơ cao mắc phải hội chứng này.
- Chiều cao: Một số nghiên cứu cho thấy những người có chiều cao cao có nguy cơ mắc xương thuyền phụ cao hơn so với những người thấp.
- Tuổi: Hội chứng xương thuyền phụ hay xuất hiện ở những người tuổi vị thành niên và người trẻ tuổi. Vì vậy, ở độ tuổi này bạn cần theo dõi thường xuyên cơ thể của mình để phát hiện bệnh nếu có.
Tuy vậy, những yếu tố trên chỉ là tương đối, việc có những yếu tố này không có nghĩa với việc chắc chắn sẽ mắc xương thuyền phụ. Để biết chắc chắn hơn, người bệnh nên tham khảo thêm ý kiến của chuyên gia y tế.
Dấu hiệu của bệnh
Phần lớn hội chứng xương thuyền phụ sẽ không gây ra triệu chứng nào cho đến khi nó xuất hiện cơn đau. Khi gân chày sau bị mảnh xương kích thích do các nguyên nhân như chấn thương ở cổ bàn chân, hoặc vận động, chơi thể thao quá mức. Mang giày, dép quá chật, không phù hợp cũng làm tác động đến xương thuyền. Thời điểm phát hiện bệnh xương thuyền phụ có các triệu chứng như sau:
- Hình dáng bàn chân trở lên bất thường, ngay ở phía trên vòm gan chân có xuất hiện 1 khối gồ. Bàn chân có hình dáng bẹt làm căn giãn gân chày sau, vì vậy có nguy cơ gây viêm xương thuyền phụ.
- Vùng xương thuyền phụ dần bị tấy đỏ, sưng.
- Đau nhói ở phần giữa bàn chân và vòm gan chân, đặc biệt là trong hoặc sau khi hoạt động.
Mang giày, dép quá chật, không phù hợp làm tác động đến xương thuyền phụ
Phương pháp chẩn đoán bệnh
Để chẩn đoán hội chứng xương thuyền phụ, các bác sĩ thường dựa vào các triệu chứng và các phương pháp đánh giá sau:
- Đánh giá về hình dáng và cấu trúc của bàn chân, cách đi lại, di chuyển, sức cơ và việc vận động của khớp.
- Chẩn đoán, khám tìm dấu hiệu kích thích da và sưng phù nề.
- Thăm khám tìm kiếm triệu chứng đau bằng cách ấn lên phần xương bị tổn thương.
- Phương pháp chính xác khi chẩn đoán xương thuyền phụ là chụp X-quang. Ngoài ra, bác sĩ còn chụp MRI để đánh giá kỹ lưỡng hơn nếu người bệnh bị đau và viêm.
Biến chứng của bệnh
Khi bị hội chứng xương thuyền phụ, nếu không được thăm khám và chữa trị kịp thời, người bệnh có nguy cơ mắc phải một số biến chứng sau:
- Viêm gan chân: Xương thuyền phụ phì đại có nguy cơ gây ra bệnh viêm gan chân. Khi đó người bệnh cảm thấy đau và sưng ở vùng xương, mô mềm xung quanh.
- Viêm mô mỡ giữa gan chân và xương thuyền phụ: Sự ma sát liên tục giữa gan chân và xương thuyền phụ có nguy cơ dẫn đến bị viêm mô mỡ, gây ra cảm giác đau và sưng.
- Gãy xương thuyền phụ: Trong một vài trường hợp, xương thuyền phụ có nguy cơ bị gãy do chấn thương hay stress từ môi trường tự nhiên. Điều này làm người bệnh đau và gây rối loạn chức năng chân.
- Tăng áp lực lên các vùng xung quanh: Việc xương thuyền phụ bị phì đại làm tăng áp lực lên các cấu trúc xung quanh như gân, dây chằng, hay quặng chân gây ra đau và viêm.
- Suy yếu các cơ chân: Khi bị viêm nhiễm và phì đại ở vùng xương thuyền phụ có nguy cơ làm suy yếu các cơ chân xung quanh. Từ đó khiến người bệnh giảm sức mạnh và vận động chân kém.
Biến chứng của bệnh xương thuyền phụ tùy thuộc vào từng cơ địa và cấp độ nặng nhẹ của mỗi cá nhân. Vì vậy, khi có bất kỳ triệu chứng nào hãy đến bác sĩ thăm khám và chữa trị kịp thời.
Biến chứng của xương thuyền phụ tùy thuộc vào từng cơ địa và cấp độ nặng nhẹ
Phương pháp điều trị bệnh
Hội chứng xương thuyền phụ được điều trị bằng phương pháp phẫu thuật hoặc không phẫu thuật. Các triệu chứng vẫn có nguy cơ tái phát mặc dù người bệnh điều trị thành công khi sử dụng các phương pháp không phẫu thuật. Khi đó, người bệnh cân nhắc tiếp tục điều trị ngoại khoa hoặc nội khoa. Dưới đây là một số phương pháp điều trị xương thuyền phụ phổ biến:
Điều trị bệnh không phẫu thuật
Khi cảm thấy triệu chứng của xương thuyền phụ, đầu tiên, người bệnh cần định vị chính xác xương thuyền phụ. Bác sĩ sẽ chẩn đoán qua hình thức hình ảnh như siêu âm, tia X hoặc MRI. Điều này giúp người bệnh xác định mức độ phát triển bất thường và làm rõ các vấn đề liên quan đến xương thuyền phụ.
Trong trường hợp xương thuyền phụ không gây ra triệu chứng hay không gây khó khăn trong hoạt động hàng ngày, người bệnh không cần can thiệp điều trị. Tuy nhiên, khi có triệu chứng, người bệnh hãy nghỉ ngơi để giảm đau và sưng. Ngoài ra, người bệnh có thể đặt đai chống trọng lực, sử dụng băng keo hay đệm đặc biệt giúp giảm áp lực lên xương thuyền phụ.
Tập luyện và cải thiện điều chỉnh giày
Đối với các trường hợp xương thuyền phụ gây khó khăn trong hoạt động hàng ngày, người bệnh cần điều chỉnh giầy để giảm áp lực lên xương. Người bệnh cũng nên tập các bài tập giúp tăng cường cơ bắp chân như nâng ngón chân, cơ tựa ngón chân và các bài tập kéo dài cơ chân. Điều này giúp giảm triệu chứng đau, viêm và giúp chân ổn định hơn.
Trị liệu vật lý
Trong các trường hợp nghiêm trọng, trị liệu vật lý được chỉ định để giảm đau và sưng. Các kỹ thuật tác động như xung điện, siêu âm, nhiệt liệu liệu và các kỹ thuật khác được sử dụng để giúp giảm viêm và tăng cường phục hồi. Việc lựa chọn liệu liệu pháp phù hợp và điều trị nên dựa trên tình trạng sức khỏe và mức độ triệu chứng. Người bệnh nên đến bác sĩ để nhận được sự tư vấn hợp lý.
Trong các trường hợp nghiêm trọng, trị liệu vật lý được chỉ định để giảm đau và sưng
Phẫu thuật hội chứng xương thuyền phụ
Phẫu thuật hội chứng thường bao gồm loại bỏ hay tái cấu trúc xương thuyền phụ. Phương pháp này sẽ được quyết định dựa trên chẩn đoán, đánh giá của bác sĩ về trạng thái và tình trạng của bệnh nhân. Sau phẫu thuật, người bệnh cần tuân thủ đầy đủ hướng dẫn của bác sĩ để giúp đảm bảo quá trình phục hồi hiệu quả.
Người bệnh sử dụng găng tay giữ ngón chân hoặc đeo giày hỗ trợ và áp dụng các biện pháp hồi phục vật lý theo bác sĩ để giúp bệnh cải thiện. Bên cạnh đó, người bệnh cũng cần theo dõi và báo cáo các triệu chứng không ổn sau phẫu thuật cho bác sĩ để được theo dõi và có phương pháp điều trị khi cần thiết.
Việc phẫu thuật không phải lúc nào cũng là phương pháp chữa trị duy nhất. Nếu triệu chứng của bệnh không có ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống và không bị đau khó chịu, hãy sử dụng các biện pháp khác. Ví dụ như đổi giày hỗ trợ, tập luyện và dùng các biện pháp giảm đau đủ để điều trị hội chứng xương thuyền phụ.
Biện pháp phòng ngừa bệnh
Để tránh mắc phải hội chứng xương thuyền phụ, bạn hãy thực hiện những biện pháp phòng ngừa sau đây:
- Đảm bảo duy trì cân nặng, tránh tăng cân quá nhanh dẫn đến bàn chân bị ảnh hưởng.
- Hạn chế hoạt động gây áp lực mạnh lên bàn chân như đá bóng, chạy, nhảy cao, môn thể thao đòi hỏi bàn chân cần vận động quá nhiều.
- Lựa chọn giày đeo phù hợp và êm ái, có đệm tốt và độ đàn hồi cao để giảm áp lực lên bàn chân.
- Tránh mang giày quá cao hay quá chật để không gây căng thẳng cho bàn chân.
- Tập các bài tập giúp tăng cường sức mạnh và linh hoạt cho bàn chân và cơ thể.
- Bạn nên kiểm tra sức khỏe định kỳ và điều trị ngay các bệnh liên quan đến bàn chân để tránh bệnh phát triển nghiêm trọng.
Duy trì cân nặng, tránh tăng cân quá nhanh giúp phòng ngừa bệnh xương thuyền phụ
Lưu ý rằng, điều quan trọng nhất vẫn là tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa. Không tự ý điều trị bệnh khiến bệnh ngày càng trầm trọng hơn.
Lời kết
Như vậy, bài viết trên đã cung cấp các thông tin và kiến thức cho người đọc về hội chứng xương thuyền phụ. Hy vọng bạn và gia đình sẽ phòng tránh và điều trị tận gốc căn bệnh này. Hãy theo dõi web để xem thêm các thông tin về sức khỏe nhé!
