Viêm khớp háng hay bị thoái hóa khớp háng là một trong những bệnh lý viêm xương khớp phổ biến, với tỷ lệ mắc bệnh tăng dần theo tuổi tác của cơ thể. Vậy viêm khớp háng là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị bệnh như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu ở bài viết dưới đây nhé!
Viêm khớp háng là gì?
Viêm khớp háng là hiện tượng khớp háng bị tổn thương các cấu trúc giải phẫu hay rối loạn cân bằng giữa các chu chuyển của khớp. Điều này dẫn đến gây viêm đau nhức, khó chịu cho người bệnh. Cơn đau bắt đầu ở khu vực bị viêm rồi lan dần xuống đùi, chân và thắt lưng.
Bệnh viêm khớp háng khá phổ biến tại Việt Nam, đặc biệt là ở người cao tuổi. Phần lớn người bệnh thường chủ quan trong việc điều trị bệnh khiến tình trạng tiến triển nặng hơn, gây ra cơn đau khớp háng dữ dội. Nếu không chữa trị kịp thời, đúng cách, người bệnh có khả năng bị tàn phế suốt đời.
Nguyên nhân gây bệnh
Viêm xương khớp là loại viêm khớp phổ biến nhất, đặc biệt là với những người già. Hầu hết mọi người sẽ gặp một số dạng viêm xương khớp khi họ lớn tuổi. Nhiều người không hiểu rõ viêm khớp háng là gì và nguyên nhân gây bệnh ra sao nên không có cách điều trị đúng đắn. Dưới đây là các nguyên nhân phổ biến gây ra bệnh viêm khớp háng:
Viêm khớp dạng thấp
Nhiều người nghĩ rằng viêm khớp dạng thấp chỉ xảy ra ở cột sống lưng và xương chi dưới. Tuy nhiên, khớp háng cũng có khả năng chịu ảnh hưởng từ viêm khớp dạng thấp. Biểu hiện lâm sàng khi bị tổn thương khớp háng là sưng, đau, cứng khớp tại một thời điểm nhất định. Người bệnh cần phát hiện và điều trị sớm khi bị đau khớp háng và có xuất hiện các triệu chứng viêm khớp dạng thấp. Nếu không có biện pháp can thiệp kịp thời, bệnh sẽ tiến triển nặng và làm biến dạng khớp.
Viêm cột sống dính khớp
Viêm cột sống dính khớp là hiện tượng viêm mạn tính của khớp cùng chậu và cột sống. Một số trường hợp sẽ gây ra viêm khớp háng. Bệnh xảy ra ở mọi lứa tuổi, phổ biến ở nam hơn nữ giới. Khi tiến triển nặng, bệnh còn gây ảnh hưởng tới những cơ quan khác trong cơ thể như gan, tim, phổi và khu vực khớp khác như khớp gối, háng, dây chằng…
Thoái hóa khớp háng
Thoái hóa khớp háng là căn bệnh phổ biến ở người lớn tuổi. Đây là hệ quả của quá trình bị thoái hóa sụn và xương dưới sụn. Các đầu xương không được sụn bảo vệ nữa. Trong khi vận động, hai đầu xương cọ xát vào nhau gây đau cho bệnh nhân.
Khi khe khớp hẹp nhỏ, xuất hiện gai xương, điều đó có nghĩa là tình trạng viêm khớp đang tiến triển trầm trọng hơn. Người bệnh bị đau nặng, hạn chế tầm vận động và đặc biệt là động tác liên quan tới khớp háng. Bác sĩ sẽ chỉ định người bệnh can thiệp biện pháp phẫu thuật thay khớp háng nhân tạo..
Triệu chứng, dấu hiệu của bệnh
Đối với bệnh nhân mới mắc bệnh, các triệu chứng của viêm khớp háng là gì?
Khớp háng cứng, khó xoay trở: Đây là biểu hiện của bệnh do thoái hóa hay do cơ chế tự miễn của hệ miễn dịch. Bệnh lý này thường xảy ra khi giữ người ở một tư thế quá lâu. Người bệnh cần xoa bóp và đợi một lúc mới hoạt động linh hoạt trở lại.
Đau nhức ở khớp háng: Các cơn đau nhức sẽ không thể tránh khỏi, đây cũng là biểu hiện thường hay gặp nhất khi bị chứng viêm khớp háng. Cơn đau trở nên nặng hơn và nhức hơn khi người bệnh di chuyển hay vận động mạnh.
Sưng đỏ và nóng ran ở vùng khớp háng: Khớp háng nóng ran, kèm theo sưng đỏ da là một biểu hiện của viêm khớp háng ở những người trưởng thành. Triệu chứng này là do vùng khớp kháng đã bị nhiễm trùng hoặc bị tổn thương do tác động mạnh từ ngoại lực. Thông thường, sưng đỏ sẽ kèm theo bị bầm tím.
Khó khăn trong di chuyển: Khớp háng sẽ trực tiếp bị tác động khi đi lại nhiều nên người mắc gặp vấn đề ở vùng khớp sẽ rất ngại vận động và di chuyển. Bất kỳ một cử động nhỏ nào như bước đi, xoay người hay đứng lên, ngồi xuống đều gây cảm giác gai, đau nhức và nhói buốt. Các hoạt động mạnh như chạy, nhảy sẽ khiến khớp xương bị tổn thương nặng nề hơn. Một số ít trường hợp khi di chuyển sẽ phát ra tiếng động ở vùng khớp bị cọ xát, đi khập khiễng, kèm dấu hiệu tràn dịch khớp.
Các phương pháp chẩn đoán bệnh
Tùy thuộc vào các cấp độ của bệnh viêm khớp háng là gì, bác sĩ sẽ đề xuất phương pháp chẩn đoán bệnh phù hợp. Bác sĩ yêu cầu người bệnh miêu tả rõ các triệu chứng, dấu hiệu viêm đau khớp háng. Qua đó, người bệnh sẽ được chỉ định thực hiện các xét nghiệm như:
- Chẩn đoán hình ảnh: Chụp X-quang, MRI… sẽ giúp bác sĩ tìm ra nguyên nhân gây ra viêm khớp háng. Nếu do chấn thương tạm thời thì sẽ tự phục hồi còn do bệnh lý cần điều trị.
- Xét nghiệm máu: Phương pháp này giúp bác sĩ xác định tình trạng viêm đau khớp háng có liên quan đến nhiễm trùng hay không. Ngoài ra, xét nghiệm máu còn giúp xác định nguyên nhân gây các bệnh khác như thiếu canxi, viêm khớp dạng thấp…
Cách điều trị bệnh
Sau khi hiểu rõ viêm khớp háng là gì, nguyên nhân và triệu chứng của bệnh, hãy cùng tìm hiểu đến cách điều trị bệnh. Theo các bác sĩ, không có phương pháp nào chữa khỏi hoàn toàn bệnh thoái hóa khớp háng nhanh chóng. Vậy cách điều trị giảm triệu chứng khi bị bệnh viêm khớp háng là gì?
Điều trị nội khoa
Kiểm soát cân nặng
Nếu bị thừa cân, người bệnh cần giảm cân càng sớm càng tốt. Vì khi giảm cân, bệnh nhân sẽ giảm được áp lực trọng lượng cơ thể lên khớp háng và giúp giảm các cơn đau tại khu vực này.
Chườm đá
Người bệnh chườm đá trong vài ngày đầu sau khi bị chấn thương hay viêm khớp. Phương pháp này giúp giảm sưng và đau khớp rất tốt. Người bệnh hãy cho đá vào chiếc túi vải hay khăn ẩm. Lưu ý tránh chườm đá trực tiếp lên da vì sẽ gây bỏng lạnh. Mỗi ngày chườm đá 3 lần, mỗi lần 20 phút.
Thay đổi sinh hoạt
Người bệnh cần để khớp háng nghỉ ngơi và phục hồi, hạn chế đi bộ đường dài và chơi các môn thể thao nặng hay leo cầu thang.
Sử dụng thuốc
Các loại thuốc giảm đau, kháng viêm như naproxen, aspirin, ibuprofen sẽ giúp người bệnh cải thiện cơn đau nhức khớp háng. Tuy nhiên, các loại thuốc giảm đau này có tác dụng phụ nên người bệnh cần sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ.
Vật lý trị liệu
Những phương pháp vật lý trị liệu như xoa bóp, nhiệt trị liệu, bấm huyệt, laser sẽ giúp cải thiện tuần hoàn máu và cải thiện các cơn đau.
- Điện xung: Phương pháp này giúp kích thích hệ thần kinh cơ, cải thiện tình trạng đau khớp.
- Từ trường: Giúp giảm đau nhức cơ và phù nề, giúp kích thích các mô tái tạo.
- Trị liệu siêu âm, sóng ngắn: sử dụng nhiệt giúp chống viêm tại chỗ.
- Laser trị liệu: Giúp giảm đau, chống viêm và tăng chuyển hóa tuần hoàn tại nơi tổn thương. Từ đó, khớp gối được phục hồi và tái tạo nhanh chóng.
Ngoài các phương pháp trên, hiện nay, trong việc điều trị bệnh thoái hóa khớp, phương pháp tái tạo sinh học cũng được các bác sĩ khuyến nghị như:
Tiêm huyết tương giàu tiểu cầu (PRP)
Phương pháp này là tiêm vào vùng bị tổn thương loại huyết tương chứa nhiều tiểu cầu, cao gấp khoảng 5 – 10 lần bình thường. Từ đó, tiểu cầu giúp giảm phản ứng viêm, tăng sản xuất dịch bôi trơn… Tuy nhiên nhược điểm của liệu pháp này là cần phải tiêm nhiều lần, dễ gây nhiều biến chứng như đau, nhiễm trùng, buồn nôn…
Tiêm collagen thủy phân
Đây là liệu pháp mới trong điều trị bệnh cơ xương khớp. Collagen là thành phần quan trọng giúp cấu tạo nên các khớp. Chỉ cần một mũi tiêm duy nhất, liệu pháp này đã giúp phục hồi hệ thống mô giàu collagen trong khớp gối. Ví dụ như hệ thống gân, sụn khớp, dây chằng và cơ xung quanh khớp gối. So với phương pháp PRP, tiêm collagen thủy phân trọng lượng phân tử thấp có ưu điểm là chỉ cần tiêm một mũi duy nhất trong khi điều trị.
Tiêm tế bào gốc từ mô mỡ tự thân
Đây là phương pháp điều trị hiện đại và tiên tiến nhất hiện nay. Bộ lọc tế bào gốc Lipocell của công ty Tiss’You giúp lọc trực tiếp mỡ bụng vừa hút ra để tiêm vào khớp háng. Liệu pháp này giúp đem lại hiệu quả vượt trội hơn so với các phương pháp khác. Tuy nhiên, yêu cầu kỹ thuật phức tạp hơn và chi phí điều trị khá cao.
Điều trị ngoại khoa
Phẫu thuật được xem là giải pháp cuối cùng dành cho người bệnh có khớp háng hư hại nghiêm trọng hay chỏm xương đùi bị biến dạng. Kỹ thuật thay khớp háng được phân thành 2 loại như sau:
- Thay khớp háng toàn phần: Bác sĩ thay toàn bộ phần mặt khớp của ổ cối và xương đùi. Người bệnh được chỉnh định phẫu thuật khi khớp háng bị tổn thương nặng nề.
- Thay khớp háng bán phần: Bác sĩ sẽ chỉ thay thế phần chỏm xương đùi và không thay thế ổ cối. Phẫu thuật được chỉ định trong những trường hợp chấn thương gãy cổ xương đùi ở người cao tuổi hay trường hợp thể trạng yếu và không thể đảm bảo thay khớp toàn phần. Phần lớn khớp háng bán phần là khớp lưỡng cực, hỗ trợ giúp cải thiện biên độ vận động của người bệnh hiệu quả.
Cách phòng tránh bệnh viêm khớp háng là gì?
Để phòng ngừa và hạn chế cơn đau, người bệnh viêm khớp háng có khá nhiều cách để phòng tránh bệnh. Ví dụ như tập thể dục nhẹ nhàng mỗi ngày, bổ sung thực phẩm giàu canxi như cua, tôm, ốc, dầu cá, sữa… Cụ thể như sau:
Kiểm soát tốt cân nặng
Người bệnh nên luyện tập những bộ môn có cường độ nhẹ như bơi lội, yoga… để cải thiện các vấn đề về xương khớp. Bệnh nhân cần tránh tập các bộ môn quá nặng làm tăng áp lực lên khớp háng như chạy bộ, nâng tạ… Bên cạnh đó cần tránh căng thẳng và lo âu quá mức. Hệ thần kinh khi bị căng thẳng sẽ kích thích những triệu chứng viêm khớp háng bùng phát với mức độ nghiêm trọng và tần suất dày đặc hơn.
Chế độ dinh dưỡng
- Nhóm thực phẩm người bị viêm khớp háng nên bổ sung trong khẩu phần ăn mỗi ngày là omega-3 như cá ngừ, cá thu, cá hồi…
- Chú trọng bổ sung nhóm thực phẩm giàu canxi như sữa, đậu, trứng, đậu nành…
- Thành phần chondroitin và glucosamine dồi dào trong xương, sụn động vật giúp giảm đau và cải thiện tình trạng viêm hiệu quả.
- Để giảm cơn đau khớp háng hiệu quả và tăng sức đề kháng, người bệnh cần bổ sung những loại thực phẩm giàu vitamin ( như C, B, D, K) và magie. Người bệnh nên bổ sung vào thực đơn mỗi ngày những thực phẩm như các loại rau xanh, cần tây, rau họ cải, súp lơ, dâu tây, cam, việt quất, chanh…
Lời kết
Như vậy, bệnh viêm khớp háng gây ra rất nhiều tác động tiêu cực đến đời sống của người bệnh. Nếu có bất kỳ triệu chứng nào bạn cần phải đến bác sĩ để thăm khám và chữa trị kịp thời. Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về viêm khớp háng là gì, nguyên nhân và cách điều trị bệnh. Hãy theo dõi web để cập nhật thêm các bài viết về sức khỏe nhé!
