Đây là căn bệnh xuất hiện khi các sụn khớp và đĩa đệm ở các vị trí như thắt lưng, phần xương dưới sụn ngày càng bị mất tính linh hoạt và xơ cứng. Nếu không được thăm khám và chữa trị kịp thời sẽ có nguy cơ gây ra những biến chứng nguy hiểm sau này. Hãy theo dõi bài viết dưới đây để hiểu hơn về căn bệnh xơ xương dưới sụn nhé.
Xơ xương dưới sụn là gì?
Xương dưới sụn là phần nằm ngay bên dưới sụn khớp hay chính là phần đầu xương. Nó có hỗ trợ sụn khớp trong việc điều chỉnh áp lực trong khoang khớp và chống sốc để khớp hoạt động như bình thường. Xương dưới sụn cũng có vai trò cung cấp dinh dưỡng cho lớp sụn gần xương dưới sụn, đẩy nhanh khả năng chuyển hóa tại sụn khớp.
Hiện tượng lão hóa và ảnh hưởng của lực cơ học trong hoạt động thường ngày khiến xương dưới sụn thay đổi hình dạng và cấu trúc. Trong khi đó, xương dưới sụn bị tác động tiêu cực dẫn đến có những phản ứng lạ thường tạo thành các gai xương.
Xương dưới sụn bị tổn thương gây ra tình trạng lớp sụn mất đi điểm tựa và nguồn cung cấp dinh dưỡng. Cùng với đó, sụn dần dần bị thoái hóa với các vết loét, nứt gãy, chính là tác nhân làm xơ xương dưới sụn.
Xương dưới sụn là phần nằm ngay bên dưới sụn khớp
Nguyên nhân gây bệnh
Những tác nhân gây ra tình trạng xơ xương là do các nguy cơ sau đây:
- Tuổi tác: Trong giai đoạn lão hóa, sụn khớp sẽ có nguy cơ xảy ra tình trạng bị mất nước khiến sụn khớp mất đi sự linh hoạt và đàn hồi.
- Tổn thương: Chấn thương ví dụ như va đập hoặc tai nạn giao thông gây ra tình trạng xơ xương dưới sụn.
- Tình trạng viêm: Viêm khớp thường xuyên xuất hiện cùng với đau, sưng và việc sản sinh các khoáng chất làm sụn bị gián đoạn.
- Các yếu tố di truyền: Có những đối tượng có yếu tố di truyền làm tăng khả năng mắc các tình trạng liên quan đến xương và sụn.
- Một số bệnh lý: Một số bệnh lý khác ví dụ như thoái hóa đốt sống, viêm xương, bệnh thận mãn tính cũng có khả năng xuất hiện bệnh xơ xương.
Chấn thương như va đập hoặc tai nạn gây ra tình trạng xơ xương dưới sụn
Đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh
Xơ xương dưới sụn là một hiện tượng thường xuyên xuất hiện của quá trình lão hóa. Tuy nhiên, vẫn xuất hiện một vài người có khả năng cao mắc căn bệnh này nhiều hơn những người khác. Sau đây là một vài đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh cao:
- Người già: Quá trình lão hóa bình thường làm tăng khả năng mắc bệnh. Chính vì vậy, nhóm người cao tuổi, người trung niên có nguy cơ mắc bệnh cao hơn bình thường.
- Người có gia đình có tiền sử bệnh xơ xương: Khả năng mắc bệnh có thể tăng và nguy hiểm hơn nếu có người thân đã được bác sĩ chẩn đoán mắc bệnh xơ xương.
- Người có lối sống không lành mạnh: Những người thường xuyên ngồi lâu, không tập thể dục thường xuyên thường là những người mắc bệnh.
- Người có cơ xương yếu: Những đối tượng có cơ xương yếu có khả năng cao mắc bệnh.
- Người tiếp xúc với các yếu tố nguy cơ: Thường xuyên sử dụng thuốc lá, tiếp xúc với rượu và cafein nhiều, thiếu canxi, viêm khớp có khả năng tăng nguy cơ bị bệnh.
Triệu chứng của bệnh
Xơ xương dưới sụn là hiện tượng mất xương và thoái hóa khớp trong vùng xương dưới sụn. Người bệnh thường xuyên bắt gặp các triệu chứng phổ biến của bệnh như:
- Đau tại khớp: Một trong những biểu hiện chính của bệnh là cảm giác đau lưng thường xuyên kéo dài. Cơn đau có khả năng xảy ra bất thường khi người bệnh vận động như xoay, nghiêng hoặc nâng vật nặng.
- Cơn đau tăng dần: Đau tại khớp thường xuyên xảy ra suốt cả ngày và không có dấu hiệu thuyên giảm khi nghỉ ngơi. Nó có khả năng gia tăng khi thay đổi thời tiết hoặc sau khi tham gia các hoạt động mạnh, di chuyển bất ngờ.
- Giảm khả năng di chuyển: Vì sụn khớp dần mất đi độ bôi trơn và tính linh hoạt nên khả năng di chuyển ngày càng trở nên khó khăn. Người bệnh sẽ cảm thấy cứng lưng, cứng cổ và hạn chế thay đổi tư thế hoặc thực hiện các hoạt động thông thường .
- Sưng và viêm: Trong một số tình huống, căn bệnh này có khả năng gây sưng và viêm xung quanh các khớp. Biểu hiện đau và sưng người bệnh sẽ cảm nhận rõ khi chạm vào và đè nén lên khu vực bị tổn thương.
- Hạn chế khả năng làm việc: Vì cơ thể sẽ xuất hiện những cơn đau và gây ra tình trạng khả năng di chuyển khó khăn hơn và thực hiện các hoạt động hàng ngày. Điều này sẽ khiến người bệnh cảm thấy sự phiền toái và giảm chất lượng cuộc sống.
Một trong những biểu hiện chính của bệnh là đau lưng kéo dài
Cách chẩn đoán bệnh
Để chẩn đoán căn bệnh này chính xác nhất, bác sĩ chuyên khoa thường thực hiện các phương pháp sau đây:
- Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ thực hiện kiểm tra các triệu chứng của bạn, bao gồm cảm giác tê hoặc yếu cơ ở vị trí vùng chân hoặc tay, tức ngực hoặc khó thở.
- Kiểm tra hình ảnh: Một số kỹ thuật kiểm tra hình ảnh như CT scan, X-quang, MRI thực hiện để kiểm tra sự tổn thương và xác định chính xác phạm vi của xơ xương. Những kết quả được chẩn đoán này có tác dụng hỗ trợ bác sĩ nhận dạng mức độ tổn thương và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.
- Một số xét nghiệm bổ sung: Bác sĩ sẽ yêu cầu bệnh nhân thực hiện các xét nghiệm máu hoặc xét nghiệm xương để nhận định mức độ tổn thương và khả năng phục hồi của cơ xương.
- Tư vấn chuyên gia: Bác sĩ sẽ hướng dẫn người bệnh thực hiện một số bài tập vật lý trị liệu hoặc thay đổi lối sống. Từ đó giúp để giảm biến chứng nguy hiểm và ngăn ngừa sự phát triển mạnh mẽ của xơ xương.
Biến chứng của bệnh
Xơ xương dưới sụn là một hiện tượng mất xương và thoái hóa của lớp xương nằm dưới lớp sụn. Tình trạng này sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến cuộc sống hàng ngày, tính chất công việc. Sau đây là một số biến chứng chính mà xơ xương gây ra:
- Đau và cảm giác bị hạn chế về độ linh hoạt của cột sống: Xơ xương gây ra mất xương nằm dưới lớp sụn khớp. Điều này có khả năng khiến người bệnh cảm thấy đau đớn và hạn chế việc linh hoạt của cột sống. Ví dụ như là khiến cho việc hoạt động hàng ngày như di chuyển, cử động, xoay, ngồi và đứng khó khăn.
- Giảm chất lượng cuộc sống: Xơ xương ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng cuộc sống hàng ngày. Đau đớn và hạn chế khả năng linh hoạt gây ra sự bất tiện trong hoạt động thể chất và cuộc sống gia đình và xã hội.
- Tác động tâm lý và tinh thần: Căn bệnh này gây căng thẳng và stress. Khó khăn trong việc thực hiện các hoạt động thường ngày gây ra sự buồn chán, khó chịu và ảnh hưởng tâm lý chung của người bị ảnh hưởng.
- Hạn chế hoạt động và tự chăm sóc bản thân: Xơ xương khiến người bệnh cảm thấy khó khăn trong việc tự chăm sóc bản thân. Ví dụ như việc tự làm sạch nhà cửa, thay đổi vị trí ngồi, leo cầu thang. Họ rất cần sự hỗ trợ từ người khác để thực hiện.
Phương pháp điều trị bệnh
Thời gian để người bệnh thực hiện việc điều trị bệnh sẽ kéo dài từ vài tuần đến vài tháng, phụ thuộc vào mức độ mắc bệnh của bệnh nhân. Việc điều trị xơ xương dưới sụn gồm có nhiều phương pháp như sau:
- Thuốc giảm đau và kháng viêm: Bác sĩ sẽ dựa theo phác đồ điều trị để kê đơn thuốc như thuốc chống viêm không steroid như paracetamol để giảm đau và giảm viêm.
- Thực hành vận động: Điều trị xơ xương dưới sụn cột sống thường liên quan chặt chẽ đến việc tăng cường sự di chuyển linh hoạt. Người bệnh nên thực hiện những bài tập vận động nhẹ nhàng mỗi ngày. Bác sĩ hoặc nhân viên y tế sẽ hướng dẫn bệnh nhân chính xác về cách thực hiện các bài tập này một cách an toàn nhất.
- Vật liệu hỗ trợ: Trong một số tình huống đặc biệt, bác sĩ khuyên người bệnh dùng thêm các loại vật liệu hỗ trợ như giày tăng chiều cao, băng đai lưng. Những vật liệu này có tác dụng giảm áp lực lên xương dưới sụn.
- Trị liệu vật lý: Hiệp hội Vật lý trị liệu Hoa Kỳ (APTA) nhắc đến việc người bệnh nên sử dụng các phương pháp vật lý trị liệu như châm cứu, cạo gió. Bên cạnh đó tập trung điện xung (ETPS) nhằm cải thiện chức năng của sụn khớp.
- Các phương pháp điều trị khác: Trong những tình huống nghiêm trọng hơn, các kỹ thuật điều trị bổ sung như phẫu thuật hoặc tiêm corticosteroid trực tiếp vào khớp được áp dụng.
Thời gian để điều trị xơ xương dưới sụn sẽ kéo dài từ vài tuần đến vài tháng
Đặc biệt là khi bị xơ xương, bệnh nhân nên đi thăm khám tại cơ sở y tế uy tín để tìm kiếm sự chẩn đoán từ bác sĩ chuyên khoa xương khớp. Bệnh nhân cũng cần tuân thủ nghiêm các phương pháp điều trị và các hướng dẫn của bác sĩ để đạt được kết quả phục hồi tốt nhất và ngăn chặn tình trạng tái phát.
Cách phòng ngừa bệnh xơ xương dưới sụn
Việc phòng ngừa mắc bệnh người bệnh nên thực hiện những biện pháp sau đây:
- Duy trì một lối sống lành mạnh: Người bệnh nên chuẩn bị cho mình một chế độ ăn uống giàu canxi, cân bằng, nhiều vitamin D, đủ dinh dưỡng và khoáng chất cho xương và sụn khớp. Đặc biệt là hạn chế các thức ăn có chứa nhiều chất béo, gây tăng cân và ảnh hưởng đến khả năng chịu áp lực của xương.
- Vận động thể chất đều đặn: Thực hiện thường xuyên các bài tập luyện và vận động giúp phát triển sức khỏe xương và sụn khớp. Đặc biệt tránh ngồi nhiều và ít vận động, điều này sẽ tác động tiêu cực đến sức khỏe xương khớp.
- Duy trì trọng lượng cơ thể lý tưởng: Bạn nên giữ một trọng lượng cơ thể ở mức ổn định, hạn chế tình trạng thừa cân và béo phì.
- Tránh stress: Stress có khả năng tác động xấu đến sức khỏe xương và sụn khớp. Hãy nghỉ ngơi đều đặn và tìm cách giảm stress trong cuộc sống hàng ngày bằng cách như yoga, massage, đi dạo ngoài trời, hít thở đúng cách và ngủ đủ giấc.
- Hạn chế dùng thuốc lá và rượu: Thuốc lá và rượu có tác động tiêu cực cho xương và sụn khớp. Không sử dụng hoàn toàn thuốc lá và rượu để giảm khả năng mắc các bệnh xơ xương.
- Điều chỉnh tư thế ngồi và nằm đúng cách: Bạn nên đảm bảo tư thế ngồi và nằm đúng cách để hạn chế áp lực lên sụn khớp.
- Kiểm tra định kỳ và điều trị các bệnh liên quan: Nên đi thăm khám định kỳ hỗ trợ bác sĩ kiểm tra sức khỏe sụn khớp.
Người bệnh nên đi khám định kỳ phần sụn khớp để đảm bảo sức khỏe
Lời kết
Trên đây là những thông tin cũng như là cách chữa trị bệnh xơ xương dưới sụn. Hy vọng những kiến thức trên sẽ giúp ích cho người bệnh. Hãy theo dõi web để biết thêm về những tình trạng sức khoẻ khác.
